19 Ocak 2017 Perşembe

Neden Kendimizi Haklı Olmak Zorunda Hissederiz?

Beyinlerimiz çeşitli koşullar altında temelde kayıpları önlemek, risk almamak ve zarardan kaçmak için belirli bir pozisyon alma eğilimindedir. Beyinlerimiz bu nedenle evrimleşmiştir. Bizi koruyan beyin bazı durumlarda korumacı yapısını ileriye götürerek engellere dönüştürebilir. Bu olumsuz eğilimlerin farkına varıp, aksi yönde hareket etmemiz, gereken durumları keşfetmemiz gerekir. Aksi durumda yeniliklere ve değişimlere kapalı hale geliriz.
Yapılan araştırmalar belirsizlik durumları beyin için aşırı derecede rahatsızlık nedeni olduğunu gösteriyor. Belirsizlik arttıkça rahatsızlığın derecesi de artıyor. 2005 yılında psikolog Ming Hsu ve arkadaşları tarafından yapılan bir araştırmada, küçük bir anlam bulanıklığının bile tehlikelere karşı verdiğimiz tepkiler konusunda büyük bir rol oynayan köklü iki beyin yapısı olan amigdalalarda etkinliği artırdığını keşfettiler. Her bir amigdala, beynin iki tarafında yer alan temporal lob üzerindeki sinir kümesidir. Bilgiler pek çok kaynaktan amigdalaya akar; amigdala tehtid seviyesini belirlemek ve gerekli tepkiyi harekete geçirmek için bu bilgiyi işler. Aynı zamanda beyin ödüllere tepki veren kısım olan ventral striatumda da daha az faaliyet gösterir. Anlam bulanıklığı arttıkça amigdala etkinliği artar ve ventral striatum etkinliği azalır.
Beyin belirsizliği değil kesinliği tercih eder ve hatta bunu arzular. Haklı olma ihtiyacımız aslında haklı 'hissetme' ihtiyacımızdandır. Çünkü; haklı olma durumu kişiye kendisini iyi hissettirir. Hepimiz için geçerli gerçek; büyük ya da küçük herhangi bir inanç ya da karar konusunda haklı olduğumuzu hissediyorsak beyinlerimiz mutludur. Günlük yaşantımızdaysa haklı hissetme durumu, haklı olma durumuna tercüme edilir. Çünkü kendimizi sadece haklı hissettiğimizi kabul ediyorsak bu, gerçekte haklı olmadığımız anlamına da gelebilir ve bu beynimiz için kabul edilebilir bir durum değildir.


Kaynak: Beyninizi Ne Mutlu Eder ve Siz Niçin Tersini Yapmalısınız - David Disalvo

SEVGİ ve IŞIK'la kalın...
Persephone

33 yorum:

  1. Eğer tamamı kullanılabilseydi...

    YanıtlaSil
  2. "Haklı olma durumu kişiye kendisini iyi hissettirir."
    "Beyin belirsizliği değil, kesinliği tercih eder."
    Düşündüm de yukarıdaki bilgilerin ışığında pek çok toplumsal olayda kararlar verilirken-alınırken insanın mutsuzluğu nasıl giderilebilir?
    Sevgiler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Her şey tamamen kişisel. Önce kendi beyninin mutluluğu ne yazık ki:( Bu nedenle mutsuzlukları gidermek zor:( Sevgiler...

      Sil
  3. Beyin çok ilginç bir organ.

    YanıtlaSil
  4. Ama ben haklıyımmm. 😃 Kime sorsak o haklı.Peki bunca insan dan hiç haksız olan yokmu? Kişinin haksız olduğunda kendini ezdireceği düşüncesi inatla haklıyım demeye itiyor bence.Öylesi var ki beyaza ısrarla gri diyip kanıtlamaya çalışıyor.Neyin kafasını yaşıyoruz millet 😃 haksızsanız haksızsınızdır.Kabullenin ve doğruya ulaşın.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bunun için farkındalık gerek. Farkındalık da okuyarak oluşuyor ve ne yazık ki az okuyan bir toplumuz. Herkesin haklı olması ne kadar mümkün ki?:) Sevgiler...

      Sil
  5. Bu arada teşekkürler yazı için.Takibimdesiniz 😃

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ben teşekkür ederim. Hoşgeldiniz, alacağım sizi de takibe... Sevgiler...

      Sil
  6. Haksızken de haklı olma istedigimizde boyumuzdan büyük egomuzunda bir payı olabilir mi? Iyi bir paylasimdi.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Olmaz mı?:) Ego kendini her daim beslemek ister... Sevgiler...

      Sil
  7. Beyin gerçekten de kesinliği sever.Bu konu üzerinde ablamla baya da konuşmuşluğum var.Çok güzel bir yazı olmuş.Ellerinize sağlık :)

    YanıtlaSil
  8. David Disalvo'nun yazısı çok ilgimi çekti. Demek o yüzden halkın bir kesimi ismi lazım değil bir partiye tüm yaptıklarına rağmen oy veriyor, şöyle ki, vermezse BELİRSİZLİK beyninin rahatsız edecek, "ya o partiye vermezsem ne olur? Ya daha kötü olursa? Boşlukta hissedersem? Konu, komşu, akraba beni dışlarsa? " filan diye. (Tabii maddi çıkarı için X partiye zaten gebe olanlar bunun dışında)

    Çok teşekkürler çok işime yaradı.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bu yazıyı yazarken sen geldin aklıma Nüjde abla:) Çünkü; aynı şeyleri düşündüm😊 Aslında söylediğin şey 'onaylama yanlılığı'na daha uygun. Bak bugün 'onaylama yanlılığı'nı yazayım. Sevgiler...

      Sil
  9. beyin şu an açıklanabilecek düzeyde bir organ değil sadece%5'ni kullandığımızı varsayarsak....

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Bir de tamamını kullanıyor olsak nasıl olurdu sorusu hep aklımda. Lucy izledin mi bilmiyorum ama beynin %100nün kullanımı ile ilgili güzel film... Sevgiler...

      Sil
  10. 'Belirsizlik işkencelerin en kötüsüdür...'Alexandre Dumas'ın bir sözü ve ben bunu birebir yaşıyorum. Gerçekten kötü. Müjde kardeşimin dediği gibi, bir de vatanımız böyle :(( Allah yardımcımız olsun.
    Haklı çıkma isteği haliyle inandığımız, doğru bildiğimiz şeyler ve biraz da yetiştiğimiz ailedeki rol modellerle bizde şekillenen kişiliğimizle ilgilidir diye düşünürüm.
    Çok değerli bir yazıydı. Kutluyorum. Sevgiler kızım :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Belirsizlik gerçekten işkence gibi. Deprseryona sokuyor resmen. Aile çok büyük etken. İnsanlara ne verirsen onu alıyor, yorumluyor ve davranış şekilleri geliştiriyor. İnançlarımız bile yaşadığımız kültürle şekilleniyor. Sevgiler...

      Sil
  11. NatGeo'daki belgesel tadında bir bilgiydi, teşekkürler! :)

    YanıtlaSil
  12. Beyin ne kadar farklı, çözümsüz diyebilir hatta. Evrendeki kara delik gibi insanın beyni adeta. Teşekkürler bu güzel bilgilendirici yazı için :)) Sevgiler :)))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Ne yazık ki halen çözülemedi. Çözüldüyse de bile bizlerle paylaşılmıyor olma olasılığı yüksek:) Sevgiler...

      Sil
  13. Nekadar ilginc gercekten de... Tesekkürler.

    YanıtlaSil
  14. Haklı olmasak da bir şey olmaz diye beyinle konuşup onu ikna etmeli:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. İkna edilmesi zor ama imkansız değil:) Sevgiler...

      Sil
  15. Yararlı bilgiler için teşekkürler.Beyin şekli gibi çok karmaşık gerçekten.Yani beyninde kullanma klavuzunu iyi bilmek gerekir doğru düşünelim 😃

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Okumak gerek insan davranıllarının altında yatan nedenleri. İnsan doğası garip:) Öğrendikçe daha iyi kullanabilitz belki:) Sevgiler...

      Sil
  16. belirsizlik galiba erkekleri değil kadınları raatsız ediyo de mi yaaa.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Kesinlikle. Biz kadınları pek bi rahatsız ediyor belirsizlik... Sevgiler...

      Sil
  17. Aaah ahhh belirsizlik, başlı başına dertsin

    YanıtlaSil
  18. Çok bilimsel,aydınlatıcı ve hoş bir yazıydı. Emeğinize sağlık :)

    YanıtlaSil